Pijnkliniek Zottegem

A.C.N.E.S.

ACNES is de afkorting voor Anterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome.

Het ACNES-syndroom kenmerkt zich door buikwandpijn die ontstaat doordat zenuwtakjes in de buikwand bekneld raken. De zenuwtakjes lopen door de buikspieren richting de huid en zorgen voor het gevoel van de buikwand en buikhuid. Wanneer deze zenuwtakjes beklemd raken, veroorzaakt dit een variabel pijnsyndroom ; variërend van een af en toe aanwezige en milde buikpijn tot soms acute, heel ernstige buikpijn.

Het ACNES-syndroom is nog niet erg bekend omdat de symptomen erg uiteenlopen. Daarenboven wordt bij buikpijnklachten meestal alleen gedacht aan een probleem van de organen zoals de maag, de lever, de darmen, de blinde darm en de eierstokken. Hierdoor duurt het gemiddeld meer dan 3 jaar vooralleer bij een patiënt met ACNES aan de correcte diagnose wordt gedacht.

In ons pijncentrum worden patiënten met ACNES behandeld door Dr Jeroen Demaegd.

De patiënt wordt op de raadpleging gezien, alwaar de diagnose wordt gesteld en waar gestart wordt met het doorlopen van de behandelflowchart : dit start met de diagnostische infiltraties (die vaak ook therapeutisch werken) en in funktie van de noodzaak worden verdere therapieën (radiofrequentiebehandelingen op de lokale zenuwtakjes en/of of de dorsale ganglia van de betrokken zenuwen) tot (zo nodig) chirurgische interventies verricht (anterieure neurectomie, soms ook posterieure neurectomie). Hiervoor wordt samengewerkt met chirurg Dr Geoffrey Debonnaire. Samen maken zij deel uit van het Nederlands Landelijk ACNES netwerk en werken ze samen met de ACNES-foundation (Nederlandse patiëntenvereniging).

Oorzaken van ACNES :

De precieze oorzaak van ACNES is onbekend. ACNES ontstaat vaak spontaan. Soms zijn er wel aanwijsbare oorzaken aanwezig ; ACNES ontstaat vaak na operaties of na trauma's waarbij de zenuwtakjes bekneld kunnen raken.

Mogelijke oorzaken van ACNES zijn

- sportactiviteiten, zoals het trainen van de buikspieren.

- operatie aan de buik : bv. kijkoperaties, blindedarmoperaties, keizersnedes, baarmoederoperaties en galblaasoperaties

- verhoogde druk op de buikwand door zwangerschap of bevalling.

- mogelijk bestaat er een relatie tussen ACNES en het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). Een deel van de ACNES-patiënten heeft een combinatie van PDS en ACNES. Na de diagnose PDS, wordt overigens niet altijd verder onderzocht, waardoor ACNES niet altijd vastgesteld en behandeld wordt.

Symptomen van ACNES :

ACNES kenmerkt zich door een buikpijn die kan variëren van een af en toe aanwezige milde, tot extreme onhoudbare pijn. Bij de meeste mensen met ACNES is er al langer sprake van buikklachten. Vaak komt ACNES aan één kant of op een specifieke plek voor. In sommige vallen is er sprake van dubbelzijdig ACNES. Je hebt dan zowel links als rechts een pijnpunt. Vaak zijn deze pijnpunten symmetrisch.

De buikklachten ontstaan vooral bij bewegingen waarbij de buikspieren gebruikt worden, zoals bukken, overeind komen, sporten en gebogen zitten. Bij ontspannen van de buikspieren neemt de pijn vaak af of verdwijnen de klachten geheel.

Bekende symptomen van ACNES zijn :

- de pijn bevindt zich altijd op dezelfde plek en is vaak aan te wijzen met één vinger

- je hebt je soms een opgeblazen gevoel en minder eetlust.

- de pijn neemt toe bij volle blaas en volle darmen met ontlasting. Dit is een bekend symptoom van ACNES linksonder in de buik.

- er is een overgevoeligheid van het stukje buikhuid dat verbonden is met de beknelde zenuwtakjes. Soms is de huid juist minder gevoelig en voelt de huid slaperig of verdoofd.

Diagnose van ACNES :

De diagnose ACNES wordt vrijwel altijd gesteld aan de hand van lichamelijk onderzoek. Hierbij test de arts het gevoel van de buikhuid (met een wattenstaafje kan de arts de gevoeligheid van de huid testen) en zoekt hij het pijnpunt of de pijnpunten op. De pijn bevindt zich altijd op dezelfde plaats. Veel patiënten kunnen met één vinger aanwijzen waar de pijn zit.

Soms is er sprake van pijn aan de zijkant van de buik die je tot aan de ribbenboog voelt (LACNES : LAteral Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome). Dit heeft te maken met het verloop van de huidzenuw door de buik. De arts kan op sommige plekken drukken om te kijken hoe je hierop reageert. Het komt ook voor dat bepaalde plekken op de rug pijn veroorzaken wanneer je erop drukt. Dit komt doordat deze plekken in verbinding staan met de pijn in de buikwand.

Prikkelbare darmsyndroom of toch ACNES ?

Wanneer men bij chronische buikpijnklachten twijfelt of men lijdt aan het prikkelbare darmsyndroom of aan ACNES, bestaat er een vragenlijst van 18 vragen waarop men kan antwoorden. Wanneer men 10 of meer punten scoort of meer, is de kans groot dat men lijdt aan ACNES.

Deze vragenlijst vindt men hier.